Birden fazla dilde yayın yapan bir web sitesinde arama motoru optimizasyonu (SEO) çok daha dikkatli ele almanız gereken bir süreçtir.
Öncelikle çok yaygın aynı zamanda çok vahim bir hatadan söz ederek başlayalım. Web sitesindeki her bir sayfanın hangi dili hedeflediğini Google’a net olarak belirtmeniz gerekli. Eğer sayfadaki içeriğinin dili konusunda bir karmaşa yaratırsanız arama sonuçlarındaki sıralamalarınız için yaptığınız tüm diğer çalışmaları da geçersiz kılacak boyutta bir hata yapıyorsunuz demektir.
Birden fazla dilde yayın yapan sitelerin hazırlanması aşamasında, bir dilde tamamlanan içeriği diğer dillere kopyalayarak düzenlemek yaygın olarak kullanılan bir yöntem. Bu sebeple hazırlanan bir sayfa içeriğinde farklı bir dilde metinlerin kalması, içeriğin tercüme edilmesinin ardından meta bilgilerinin unutulması ve farklı bir dilde kalması ya da URL, resim ve link açıklamalarının sayfa içeriğinden farklı olması bu konuda maalesef sıkça karşılaşılan hatalar. Dolayısıyla ilk iş olarak sitenizdeki sayfaları kontrol ederek, tüm sayfalarınızda içeriğin dilinin net bir şekilde belirtildiğinden emin olmalısınız.
Çok dilli sitede SEO için uygun URL yapısına karar vermek
Web sitenizdeki dil seçeneğini URL yapısında yönetmek işinizi kolaylaştıracaktır. URL seviyesinde dil seçeneklerinizi birbirinden ayırdığınızda hem ziyaretçilerinizi hem de arama motorlarını daha kolay yönlendirebilir, ayrıca ziyaretçilerinizi daha kolay izleyebilirsiniz.
Web sitenizin dil seçeneklerinde sayfa adresinde nasıl yer vereceğiniz konusunda ise birkaç seçeneğiniz var. Bu seçenekleri olumlu ve olumsuz yönleri ile kısaca inceleyelim.
Üst seviye alan adları kullanmak
Web sitenizin yayın yaptığı her bir dil seçeneğini ayrı bir domain altında barındırabilirsiniz. Örneğin Türkçe içeriğinizi websiteniz.com.tr adresinde tutarken, İngilizce seçeneğini websiteniz.com ya da Almanca içeriğinizi websiteniz.de adresinde barındırabilirsiniz.
Bu seçeneği kullanmak için sitenizin farklı kopyalarını farklı web alanlarında kullanmanıza gerek yok. Gerekli sunucu ve DNS ayarlamalarını yaparak aynı alandaki web sitenizin tüm bu domainlere yanıt vermesini sağlayabilirsiniz.
Ülkelere özel alan adları kullandığınızda sitenin hangi ülkedeki kullanıcıları hedeflediği ile ilgili arama motorlarına güçlü bir sinyal göndermiş olursunuz.
Search Console üzerinden her bir dil seçeneğini ayrı bir web sitesi olarak yönetebilir, her biri için coğrafi hedeflemeyi belirtebilirsiniz.
Diğer yandan bu seçeneğin bazı zorlukları da var. Her bir dil için ayrı domain tescili gerekeceği için bir domain maliyeti söz konusu. Dil seçenekleriniz için uygun domaini bulmak, özellikle bölgesel uzantılar için satın alma süreçleri sizi zorlayabilir.
Bunlara ek olarak, tek bir yazılımın tüm siteleri yönetmesi durumunda yazılım ve sunucu tarafında gerekli düzenlemeleri yapmanız gerekecek.
Dil seçenekleri için subdomain kullanmak
Her bir dil için ana domaininiz altında bir subdomain (alt alan adı) kullanmak diğer seçenek. Örneğin bu seçenekte de Türkçe içeriğiniz websiteniz.com adresinde yayınlanırken, İngilizce içeriğinizi en.websiteniz.com ya da Almanca içeriğinizi de.websiteniz.com adresinde barındırabilirsiniz.
Bölgesel domainlerin avantajları haricinde, ayrı domain için geçerli olan tüm avantajlar bu seçenek için de geçerli. Teknik olarak subdomainlerin bağımsız birer site gibi değerlendirebilir hatta gerekli durumlarda bu adresleri farklı sunuculara da yönlendirebilirsiniz.
Tek bir domain kaydı ile çalışacağınız için daha kolay ve uygun maliyetli bir tercih olacaktır.
Her bir dil seçeneğini ayrı dizin altında barındırmak
Bu tercihte ise her bir dil seçeneğini ayrı bir klasör yapısı altında barındırabilirsiniz. Örneğin Türkçe içeriğiniz websiteniz.com/tr adresinde yayında iken İngilizce içeriğini websiteniz.com/en ya da Almanca içeriğiniz websiteniz.com/de adresinde yayınlanabilir.
Bu seçenekte de URL üzerinden Search Console’da coğrafi hedeflemeler yapabilirsiniz. Yukarıdaki iki örnekten farklı olarak tüm dil seçenekleriniz tek bir site olarak algılanır ve tek bir sunucuda barındırmanız gerekir. Dil seçeneklerini ayrı siteler olarak değerlendirmeniz, ölçmeniz, takip etmeniz zorlaşır.
Diğer yandan tek bir alan adı, sunucu ve DNS ayarı ile çalıştığınız için nispeten daha kolay uygulanabilir bir çözümdür.
Dil seçenekleriniz URL parametresi olarak belirtmek
Aslında bu seçeneğe yer verme amacımız “zaman zaman böyle yapıyorsunuz, yapmayın!” demek. 🙂
Bu örnekte de web sitenizdeki dil seçeneklerini websiteniz.com/?lang=tr ya da websiteniz.com/?lang=en şeklinde birer URL parametresi olarak belirtilebilir.
Ancak bu Google’ın da yönergelerinde açıkça önermiyoruz dediği bir yöntem. Bu seçenekte Search Console üzerinden coğrafi hedefleme yapamazsınız. Ayrıca anlamlı URL’ler kullanıyorsanız, diğer dil seçeneğine göre bu adresler içerikle uyumsuz sayfa adresleri anlamına gelecektir.
hreflang ile sayfanın dil seçeneklerini belirtmek
Bu aşamaya kadar sitemizdeki her bir sayfanın hedeflediği dili belirgin bir şekilde algılanmasını sağladık ve URL yapımıza karar verdik.
Sıradaki işlem ise her bir dildeki içeriğimizin diğer dillerdeki karşılığını belirtmek. Bunun için <link rel=”alternate” hreflang=”x” biçiminde bir HTML etiketi kullanacağız.
Sayfanın <head> bölümünde, içeriğin tüm dil seçeneklerinin adreslerini Google’a bildirebilirsiniz
<link rel="alternate" href="http://tr.websiteniz.com" hreflang="tr" />
<link rel="alternate" href="http://en.websiteniz.com" hreflang="en" />
<link rel="alternate" href="http://de.websiteniz.com" hreflang="de" />
Bu biçimde sayfanın alternatif dil seçeneklerini işaretlemek için iki sayfanın aynı yapıda olması ve sadece içerik dili ile ayrılmaları gerekiyor. Farklı diller için farklı domainler kullanabilirsiniz. Bu seçenekleri içerisinde belirttiğiniz tüm sayfalardan da aynı şekilde tüm dillere bağlantı verilmiş olması önemli. Aksi halde bu bağlantılar Google tarafından dikkate alınmayacaktır.
Ayrıca bu etiketi sadece dil için değil bölgesel hedeflemeler için de kullanabilirsiniz. Örneğin hreflang=”tr-tr” ile Türkçe içerikle, coğrafi olarak Türkiye’yi, hreflang=”en-tr” ile Türkiye’de İngilizce içeriği hedefleyebilirsiniz. Benzer şekilde İngilizce içeriğinizle hreflang=”en-us” şeklinde ABD’yi, hreflang=”en-ca” şeklinde Kanada’yı hedefleyebilirsiniz.
hreflang ile ilgili tüm dil seçeneklerine ISO 639-1 ve tüm bölgesel seçeneklere de ISO 3166-1 Alpha 2 standartlarına göz atarak ulaşabilirsiniz.
Bu yazıda sadece çok dilli sitelerde özel olarak dikkate almanız gereken optimizasyon konularından söz ettik. Elbette bu sayfalarınız için de diğer optimizasyon kriterlerine özen göstermeniz önemli. Bu konuda daha detaylı bilgi için Arama motoru optimizasyonu (SEO) nedir, neden önemlidir, nereden ve nasıl başlanır? yazımıza göz atabilirsiniz.