E-ticarete başlamaya karar verdiğinizde birinci gün karşınıza çıkacak çok çetin bir soru: “Ne tür bir e-ticaret altyapısı seçmeliyim?” Üstelik bu öyle bir soru ki; burada vereceğiniz yanlış bir karar tüm e-ticaret faaliyetleriniz boyunca yakanıza yapışacak. Kullandığınız sistem ile ilgili küçük bir sorunda ya da işler kötü gitmeye başladığında bu kararınızı sorgulamaya başlayacaksınız.
Bu yazının amacı bu kritik kararı verebilmeniz için size gerekli olacak ön bilgileri vermek. Seçeneklerimizi, avantajlı ve dezavantajlı yönleri ile değerlendirmeye çalışacağız. Hangi e-ticaret modelini, neden seçmelisiniz sorusuna cevap arayacağız.
Hazır e-ticaret altyapı sağlayıcıları
Bu modelde e-ticaret altyapısını size belirli dönemlerle kiralayacak bir firmadan hizmet alıyorsunuz. Ideasoft, T-soft, Ticimax gibi bir firmalardan bu altyapıyı kiralıyorsunuz. Sistemin size senelik maliyeti seçtiğiniz paket ve özelliklere göre 1500-2000 TL seviyelerinden başlayıp 6000-7000 TL düzeylerine kadar çıkabiliyor. Bu ödemeyi siteniz aktif olduğu sürece her sene yapmanız gerekecek.
Hazır e-ticaret sistemlerinin avantajları
Bu seçeneğin en önemli avantajı hazır bir yazılım kullandığınız için çalışır durumdaki e-ticaret altyapınızı hemen teslim alabiliyor oluşunuz. Uzun yazılım geliştirme süreçlerini beklemek zorunda değilsiniz. Ayrıca size özel hazırlanacak bir e-ticaret sistemine kıyasla ilk maliyetleri daha uygun seviyelerde.
Hazır e-ticaret sistemlerinin dezavantajları
Bu modelde yazılım size ait değil. Kodlara erişemiyor ve müdahale edemiyorsunuz. Web siteniz ve tüm verileriniz size ait bir sunucuda değil, servis sağlayıcınızın sunucularında bulunuyor.
Sistemin avantajları faslında e-ticaret sitenizi hemen teslim alabileceğinizi söyledik. Fakat teslim aldığınız web sitesi görsel olarak pek de albenili olmayabiliyor. Standart bir görsel tema ile birlikte geliyor e-ticaret paketleri. Servis sağlayıcılarda genellikle sitenizin görsel tasarımına müdahale etmeniz mümkün. Kendi temalarınızı hazırlayarak sisteme tanımlayabiliyorsunuz. Ayrıca bu firmalar ek bir bedelle sizin için bir arayüz tasarım hizmeti de verebiliyor. Fakat e-ticaret sitenizin görsel tasarımında yapacağınız bu düzenlemeler de sistemin verdiği imkanlar ile sınırlı. Genellikle ana sayfa, ürün ve kategori sayfalarına etkin şekilde müdahale edebilmenize karşın sepet, üyelik ve sipariş süreçlerinde sistemler aynı esneklikte olamayabiliyor.
Hazır e-ticaret sistemlerinin en önemli dezavantajı ise yazılımın size özel ihtiyaçlara cevap verememesi. Bu tür sistemler genel geçer ihtiyaçlara göre planlanmış sistemler olduğu için klasik e-ticaret kurgularında yer almayan size özel yazılım ihtiyaçlarına cevap veremeyebiliyorlar.
Açık kaynak e-ticaret sistemleri
Diğer bir seçeneğimiz açık kaynak e-ticaret yazılımları. Magento, Opencart ve bir WordPress eklentisi olan WooCommerce bu konudaki başlıca seçenekler.
Bu sistemlerin herbirinin kendine ait bir ekosistemi ve ekonomisi olmakla birlikte yazılıma ulaşmak ücretsizdir. Kaynak kodlarına erişebildiğiniz için de dilediğiniz şekilde revize edip kullanabilirsiniz.
Açık kaynak e-ticaret sistemlerinin avantajları
Elbette açık kaynak bir e-ticaret sistemi kullanmanın en önce sayılan avantajı ilk yazılımın ücretsiz olarak edinilebilmesi. Ayrıca bu sistemlere uyumlu temaları da küçük ücretlerle satın alarak son derece başarılı bir arayüz tasarımına da sahip olabilirsiniz.
Bu sistemlerden etkin bir şekilde yararlanabilmek için sıkı bir yazılım desteğine ihtiyacınız kaçınılmaz olacak. Fakat bu sistemler geniş kitleler tarafından tanındığı için bir firma ya da yazılımcıya bağımlı kalma olasılığınız daha düşüktür. Çalıştığınız yazılımcı ile devam etmek istemezseniz, aynı açık kaynak altyapıda deneyimli bir başka kişiye projeyi daha kolay devredebilirsiniz.
Açık kaynak e-ticaret sistemlerinin dezavantajları
Açık kaynak sistemleri projeniz için hazırlanacak bir özel e-ticaret yazılımı ile karşılaştırıldığında yazılım açısından çok daha büyük boyutlu sistemlerdir. E-ticaret sistemi pek çok farklı sektörün/ülkenin/iş modelinin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak geliştirildiği için sizin sistem ve iş modelinize uyarlaması zaman zaman ciddi yazılım problemleri olarak karşınıza çıkabilir.
Kendinize ait bir e-ticaret sistemine kolayca entegre edebileceğiniz bir özellik, kullandığınız açık kaynak sistemin yapısı ile uyumlu olmadığı için sizin için bir kabusa dönüşebilir.
Size/projenize özel e-ticaret yazılımı hazırlamak
Son seçeneğimiz ise e-ticaret projenize özel bir e-ticaret altyapısı hazırlanması. Bu modelde e-ticaret sitenize ait tüm yazılım ve tasarım süreçleri sizin ihtiyaçlarınıza göre planlanır ve uygulanır.
Size özel e-ticaret yazılımının avantajları
Şüphesiz size özel olarak hazırlanmış bir e-ticaret sitesini diğer seçeneklerden ayıran en önemli artısı, bütünüyle sizin ihtiyaçlarınıza göre planlanmasıdır. E-ticaret deneyiminden, alışveriş sitesinin kurgulanmasına kadar tüm fonksiyonları özgürce planlayabilir ve hizmet aldığınız ekibe iletebilirsiniz. Site haricinde kullandığınız diğer sistemler ile entegrasyonunu dilediğiniz şekilde planlayabilirsiniz.
Ayrıca e-ticaret siteniz yayına başladıktan sonra da yazılımın geliştirilmeye devam etmesi ve deneyimlerinize göre şekillendirilmesi çok daha kolay olacaktır.
Size özel e-ticaret yazılımının dezavantajları
Yine burada tanıdık bir problemle başlıyoruz; maliyet. Kendinize özel bir e-ticaret altyapısı ciddi bir yazılım geliştirme süresine ihtiyaç duyacaktır. Bu süre projeye ve hazırlayan ekibe göre değişmekle birlikte çoğu zaman aylarca sürecektir. Dolayısıyla yatırım maliyeti de diğer seçeneklerinize göre daha yüksek olacaktır.
Ayrıca yazılımı hazırlayacak ekip/yazılımcıları doğru seçmeniz çok önemlidir. Özellikle yazılım konusunda bilgi sahibi değilseniz çalıştığınız ekibin nasıl bir iş çıkardığını takip edebilmeniz zor olacak. Kimi zaman sistemin ön tarafı problemsiz görünse bile yazılım kalitesi yetersiz olabilir. Bu durumda da yazılımın geliştirilmeye devam edilmesi ya da kimi durumlarda farklı bir ekip ile yola devam etmek sancılı olabilir. Bu sebeple size özel e-ticaret yazılımı hazırlamaya karar verdiğinizde, çalışacağınız yazılım ekibinden standartlara uygun bir yazılım talep etmeyi unutmayın.
E-ticaret altyapısı konusunda seçeneklerimiz bunlar. Fakat hangisi doğru tercih konusunda bir genel kural yok. E-ticaret projeniz için doğru altyapıyı seçmek için kendi projenizi ve beklentilerinizi doğru tanımlamak önemli.
Örneğin, henüz e-ticarete yeni başlıyorsanız, ürününüzün ilgi çekici olacağı konusunda şüpheleriniz var ve önce test etmek istiyorsanız hızlıca bir hazır e-ticaret altyapısı ile yola çıkmak doğru tercih olabilir. Yazılım ekiplerine daha az bağımlı olarak size ait bir sisteminiz olsun isterseniz ve çok özel fonksiyonel beklentileriniz yoksa belki de doğru tercih açık kaynak sistemlerden yararlanmaktır. Eğer tümüyle size ait, tekil bir yazılım beklentiniz varsa ya da site kurgusunu dilediğiniz şekilde planlamak istiyorsanız size özel bir e-ticaret yazılımı hazırlamak doğru tercih olabilir.
Umarım size bu tercih konusunda fikir verebilmişizdir. İtirazlarınız, yorum ya da sorularınız olursa katkılarınızı bekliyoruz.
Bence kesinlikle eltiya tercih edilmeli.